درآمد گمرک در دولت یازدهم 110 برابر شده

به گزارش اتاق خبر، به نقل از ایسنا، در نامه مسعود کرباسیان، خطاب به نامزدهای ریاست جمهوری، دستاوردهای دولت تدبیر و امید در کاهش میزان ورود کالای قاچاق به کشور و افزایش چشمگیر درآمدهای گمرک که نشان دهنده توسعه روابط تجاری خارجی کشور و رونق اقتصادی است، تاکید شده است.

وی در این نامه‌ که در ابتدای آن شعار «اقتصاد مقاومتی ، تولید و اشتغال»، آورده شده، حجت الاسلام و المسلمین رئیسی، محمدباقر قالیباف، سید مصطفی میرسلیم و مصطفی هاشمی طبا را خطاب قرار داده و گفته است: «با توجه به شروع فعالیت تبلیغاتی جناب‌عالی در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو، در راستای اجرای این امر خطیر و نظر به اینکه بعضاً در برنامه‌های تبلیغاتی مطالبی مطرح می‌شود که منجر به مخدوش نمودن عملکرد برخی از نهادهای حاکمیتی کشور شده که با فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در بیانات و پیام نوروزی معظم له نیز مغایر است، لذا به منظور تبیین و شفاف‌سازی و همچنین جلوگیری از اظهارنظرهای خلاف واقع و غیرکارشناسی، گزارشی اجمالی از روند اقدامات و دستاوردهای این سازمان در دولت یازدهم به شرح ذیل ایفاد می‌گردد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

»

پیامدهای تحریم‌های پیش از برجام برای تجارت خارجی

رئیس‌کل گمرک ایران، با اشاره به پیامدهای اعمال تحریم‌های اقتصادی پیش از برجام، در حوزه تجارت خارجی، اظهار کرده است: «این پیامدها مراحل مختلف فرایند ورود و ترخیص کالا را با چالش‌هایی روبرو می‌کرد که در این راستا می‌توان به عدم امکان تعامل با کشورهای طرف معامله اشاره کرد. تأثیرات تحریم در رابطه تجاری با کشورهای طرف معامله از دو منظر قابل بررسی است. از یک سو کشورهای تحریم کننده از عرضۀ مستقیم کالاهای تولیدی خود برای ورود به کشور تحریم شونده خودداری کرده و به همین دلیل، کالاهای مورد نیاز کشور، تنها از طریق دور زدن تحریم‌ها و واسطه‌گری کشورهای دیگر و در نتیجه با هزینۀ بیشتر و پرداخت حق واسطه‌گری و سایر هزینه‌های مرتبط با مخاطرات مورد مطالبۀ کشور واسطه، به دلیل عدم پایبندی به مقررات تحریم‌ها توسط آن کشور، وارد می‌شد.»

در ادامه این نامه آمده است: «از سوی دیگر، امکان معاملۀ تجاری مستقیم با کشورهای تحریم‌کننده نیز میسر نشد و از این رو تعیین تعدد کشورهای هدف صادراتی نیز غیرممکن و صرفاً به چند کشور خاص محدود شده بود. در حالیکه پس از رفع تحریم ها، کشورهای تحریم کننده برای دست‌یابی مستقیم و بی‌واسطه به بازارهای ایران، بلادرنگ وارد مبادلات تجاری شده و عرضۀ مستقیم کالاهای خود را به ایران آغاز کرده‌اند. همچنین درحوزه حمل‌ونقل تا قبل از برجام شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی بزرگ و خطوط معتبر کشتیرانی بین‌المللی بالاخص اروپایی مجبور بودند، برای رساندن کالا به ایران به امارات رفته و در ادامه محموله‌های خود را با استفاده از کشتی‌های کوچک‌تر و رویه ترانشیپمنت از بنادر حوزه خلیج فارس به بنادر ایران منتقل کنند. این امر باعث افزایش هزینه‌های حمل و نقل و در نهایت بهای تمام شده کالای وارداتی در عبور از مرزها می‌شد. از سوی دیگر صادرکنندگان نیز مجبور بودند برای حمل دریایی نیز ابتدا کالای خود را به یکی از بنادر کشورهای مجاور نظیر امارات انتقال و سپس با استفاده از خطوط کشتیرانی بین‌المللی به مقاصد ذی‌ربط منتقل کنند.»

کرباسیان در این نامه افزوده است: «در حالیکه پس از اجرای برجام، هزینه حمل‌ونقل و تخلیه بار کشتی‌ها در بنادر نیز کاهش قابل توجهی یافته است و با اجرایی شدن برجام کشتی‌های ایرانی و خارجی به راحتی در تمام بنادر دنیا و همچنین خلیج فارس تردد می‌کنند. طبعاً در شرایط کنونی باید با شتاب بیشتری روند حمل ونقل دریایی توسعه یابد. در حوزه حمل و نقل هوایی نیز مسیرهای جدید پروازی به طور مستقیم برای حمل بار و مسافر ایجاد شده است.»
وی با بیان اینکه «در دوران تحریم با عنایت به عدم گشایش اعتبار و قطع ارتباط بانکی با دیگر کشورها، واردکنندگان برای انتقال ارز موردنیاز واردات و صادرات خود می‌بایست از طریق واسطه‌ها و روش‌های غیرمعمول همچون حمل چمدانی و صرافی‌های واسطه کشورهای مجاور اقدام می‌کردند»، اظهار کرده است: «این کار علاوه بر ریسک بالا، هزینه بالایی را نیز به این افراد تحمیل می‌کرد و همچنین امکان تبادل الکترونیکی اسناد و دستیابی به اسناد ریشه نظیر گواهی مبدا و گواهی بازرسی کالا که به عنوان ابزار مناسب در شناسایی کالاهای تقلبی و حذف فرایندهای مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرند، پیش از برجام فراهم نبوده و بصورت کاغذی صورت می‌گرفت، در حالیکه این امر در پسابرجام امکان پذیر شده است.»

فراهم شدن امکان حضور نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های بزرگ دنیا در ایران

به گفته وی، «در زمان تحریم و پیش از برجام، به دلیل مشکلات ناشی از حمل ونقل، بیمه و انتقال ارز به ناچار واردات کالا با رویه‌های غیر معمول در تجارت فرامرزی در سایر کشورها از جمله ملوانی، پیله وری، همراه مسافر، ته لنجی، کوله بری و... رواج یافت که عملا نظارت و کنترل و اعمال مقررات و اخذ مجوزهای قانونی منجمله بهداشت و استاندارد را با مشکل روبرو کرده بود. اما در شرایط به وجود آمده فعلی و با رفع تدریجی مشکلات مذکور امکان حضور نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های بزرگ دنیا فراهم شده است که این امر علاوه بر تضمین وجود خدمات پس از فروش، باعث ورود کالاها از کانال رسمی تجاری و کاهش قاچاق می‌شود؛ ضمن اینکه با رونق گرفتن تولید داخلی کالاهای با کیفیت و با قیمت تمام شده مناسب، عملا ًانگیزه قاچاق با کاهش سودآوری آن از متخلفان گرفته شده است.»

پیاده‌سازی پروژه گمرک الکترونیک به دست نیروهای متخصص داخلی

رئیس‌کل گمرک ایران در ادامه این نامه آورده است: «گمرک جمهوری اسلامی ایران در اجرای پروژه‌های اولویت دار اقتصاد مقاومتی مطابق با فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و اعلام ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به لحاظ اینکه موفق شده پروژ استقرار گمرک الکترونیک و یکپارچه را بصورت کامل اجرا و محقق کند، توانست به عنوان سازمان برتر انتخاب شود. طراحی و پیاده سازی این سامانه با همکاری پژوهشکده دانشگاه تهران و استفاده از نیروهای متخصص داخلی صورت پذیرفته و از فناوری‌های نوین اطلاعاتی و سیستم‌های هوشمند جهت تحقق گمرک دیجیتال بهره‌گیری شده است.بر اساس ارزیابی کیفی بعمل آمده توسط سازمان برنامه و بودجه کشور از نتایج اجرای پروژه اولویت دار استقرارگمرک الکترونیک و یکپارچه بعنوان یکی از برنامه های شفاف سازی وسالم سازی اقتصاد با چهار فاز توسعه و تکمیل سامانه یکپارچه امور گمرکی، تکمیل پنجره واحد تجارت فرامرزی، اجرای مدیریت ریسک هوشمند و پیاده سازی زیرساخت و سیستم های امنیت اطلاعات وضعیت عملکرد اجرای پروژه تاکنون بسیار مطلوب ارزیابی گردیده و میزان تحقق اهداف کمی در اجرای پروژه امتیازی نزدیک به ۱۰۰ درصد کسب نموده است. همچنین مطابق ارزیابی خدمات الکترونیکی دستگاههای اجرایی کشور توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سازمان گمرک بعنوان سازمان موفق و برتر در میان کلیه دستگاهها و سازمانهای دولتی انتخاب و معرفی گردید که بالاترین امتیازرا در شاخصهای مرتبط با مدلهای بلوغ دولت الکترونیکی ارائه شده در سطح بین‌الملل را کسب نموده است.»

سازمان جهانی گمرک خواستار ارائه تجربیات ایران به سایر گمرکات دنیا شد

کرباسیان افزوده است: «درهمین راستا و براساس گزارش عارضه یابی ارائه شده توسط کارشناسان اعزامی سازمان جهانی گمرک طی بازدید بعمل آمده درآذر ماه سال جاری، مراتب توفیق گمرک جمهوری اسلامی ایران در راه اندازی سیستم جامع یکپارچه ترخیص گمرکی و دستیابی به یک سیستم مدرن پنجره واحد در زمان کوتاهی با سایر سازمان های مرتبط و حذف اسناد فیزیکی مورد تایید قرار گرفت و بسیاری از اقدامات این سازمان از جمله ترخیص بدون کاغذ، استقرارکارشناسان مجازی و حذف ارتباط فیزیکی ذی نفعان با کارکنان گمرک بعنوان بهترین شیوه های جهانی مدرنیزاسیون گمرکی که امکان به اشتراک‌گذاری با سایر کشورها را دارا است، عنوان شد که در این رابطه دبیر سازمان جهانی گمرک طی دعوتنامه رسمی از این سازمان خواستار ارائه تجربیات موفق خود و به اشتراک‌گذاری آن با سایر گمرکات دنیا در اجلاس ماه آتی شده است.»

وی تاکید کرده است: «این در حالی است که قبل از شروع دولت یازدهم و پیش از اجرای اقدامات فوق و حرکت به سمت گمرک الکترونیک و یکپارچه، وضعیت قبلی سازمان بدلیل بکارگیری فرآیندهای سنتی و استفاده از سامانه‌های جزیره‌ای با موانع و مشکلات متعددی دست به گربیان بود. با توجه به اینکه راه‌اندازی سیستم آسیکودا در زمان خود (سال ۱۳۷۵) تحول بزرگی در حوزه فناوری اطلاعات گمرک جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شد، لیکن با گذشت زمان، تنها ثبت اطلاعات مرتبط با اظهارنامه از زمان ثبت تا صدور پروانه تأمین کننده نیازمندی‌های جاری گمرک نبوده و علاوه بر این بدلیل وجود برخی مشکلات، کاهش دقت و نظارت بر حسن اجرای امور و ضعف در امکان ارائه گزارشات مدیریتی جهت اخذ تصمیمات کلان نیز از سایر مشکلات قبل اجرای پروژه فوق بوده است که برخی از این مشکلات به شرح زیرند:
- عدم امکان بررسی سیستمی بدهی، تعهدات و معوقات اظهارکننده از جمله وجود بدهی ماده ۷ منجر به مطالبات معوق منتهی به سال ۱۳۹۲ بالغ بر ۱۲۰۹ میلیارد تومان و بدهی معوق شرکتهای بیمه‌گر به گمرک بدلیل فقدان نظارت مکانیزه به میزان ۱۵۰۰ میلیارد ریال که پیش از این بصورت نیمه مکانیزه و با دخالت انسان کنترل می گردید و بدین صورت امکان جعل و یا تخلف قابل ملاحظه ای متصور بود.

- عدم امکان بررسی ارزشهای اظهاری کالابدلیل عدم وجود سامانه متمرکز و بررسی های ارزش غیر مکانیزه و فاقد شناسائی سیستماتیک کالا براساس کدهای یکتا مسائلی از قبیل طولانی شدن زمان رسیدگی و ترخیص، عدم وجود وحدت رویه در ارزشگذاری برای کالاهای یکسان، عدم دسترسی کافی و به موقع به منابع اطلاعاتی و . . . را در پی داشت.
- عدم کنترل و محاسبه خودکار وصولی‌های گمرک ، با توجه به عدم امکان پرداخت الکترونیک و اتصال مستقیم به بانک،کنترل ورودی و خروجی به کلیه حساب های گمرک و وجوه سرگردان را با پروسه طولانی و بعضاً با مشکل روبرو می نمود.نمونه بارز آن را می توان به سوء استفاده مالی طی سال های ۱۳۸۶ لغایت ۱۳۹۱ در استان بوشهر اشاره داشت.
- عدم مکانیزاسیون کلیه رویه های گمرکی نظیر ورود موقت، خروج موقت، مرجوعی، کابوتاژ، تعاونی مرزنشین، امانات پستی، مسافری و ... (مکانیزاسیون صرفاً در رویه واردات و صادرات و در گمرکات اصلی انجام شده بود)
- عدم اتصال به سیستم های انبار و عدم امکان ثبت اسناد انبار (قبض و بیجک) جهت جلوگیری از تخلفات احتمالی بدلیل عدم امکان کنترل و تسویه سیستمی ، امکان صدور قبض انبار و بیجک تکراری ، عدم ثبت اطلاعات دقیق و کافی و عدم دسترسی به اطلاعات برخط و اعمال مدیریت ریسک
- عدم امکان تبادل الکترونیک اطلاعات گمرکات مبدا و مقصد بدلیل عدم وجود سیستم و تعطیلی سامانه های مکانیزه جهت فراهم ساختن بستر تبادل اطلاعات برخط و عدم استفاده از ابزارها و تکنولوژیهای ردیابی محموله (ایکس ری–GPS) در رویه ترانزیت که منجر به وجود ۴۸۰.۰۰۰ ردیف بلاتکلیف کامیونهای ترانزیتی شده بود.
- عدم اتصال به سایر سامانه های سازمان های همجوار و عدم یکپارچگی سیستم‌های مورد استفاده در گمرکات اجرایی که امکان جعل و هرگونه تخلف احتمالی را فراهم می ساخت.با توجه به تعدد سازمانهای مجوز دهنده (۲۲ دستگاه ) لذا ارسال و دریافت مجوز های لازم جهت ترخیص کالا از جمله استاندارد ، ثبت سفارش ، قرنطینه و ... بصورت دستی بسیار زمانبر بوده و امکان مدیریت و تأیید صحت این مجوز ها را با مشکل روبرو می ساخت و این امر موجب افزایش زمان ترخیص می گردید .لازم بذکر است که هزینه هر یک روز معطلی در ترخیص کالا ، معادل یک درصد ارزش کالا محاسبه می گردد.
- صدور اسناد کاغذی از جمله پروانه سبز گمرکی به عنوان اسناد مثبته گمرکی برای محموله های قاچاق به دفعات مورد بهره برداری قرار می گرفت و به دستگاه های نظارتی ارائه می گردید وگزارشات متعددی دال بر تکثیر، سرقت پروانه، سوء استفاده و جعل اسناد وجود داشت.»

کرباسیان با بیان اینکه افزایش سیستم‌های جزیره‌ای منجر به طولانی شدن انجام تشریفات گمرکی شد، گفته است: «به عنوان نمونه میانگین زمان ترخیص کالا در رویه واردات به دلیل وجود ایستگاه‌های مختلف و ضرورت حضور فیزیکی افراد در گمرک ۲۶روز بوده است. همچنین تمرکز حجم بالای فعالیت صرفاً در چند گمرک و وجود ترافیک کاری ایجاد بستر تبانی برای بروز تخلفات را فراهم می ساخت.»

اقدامات اجرایی گمرک ایران در دولت یازدهم

کرباسیان همچنین در این نامه به ارائه اقدامات گمرک جمهوری اسلامی ایران که منجر به موفقیت‌های چشمگیر این سازمان در سطح ملی و بین‌المللی شده اشاره کرده است که این موارد به شرح زیر هستند:
- طراحی و پیاده‌سازی سامانه جامع و یکپارچه گمرک الکترونیک؛ با هدف افزایش سرعت و کاهش هزینه تجارت خارجی رسمی و افزایش شفافیت و دقت در انجام تشریفات گمرکی.
- انجام کنترل های الکترونیکی از مبدا حمل کالا با اخذ اطلاعات حمل کالا از مبدا بصورت الکترونیکی و سایر اطلاعات مرتبط با کالا از جمله بازرسی کالا در مبدا و گواهی مبدا قبل از ورود کالا به کشور(در حالیکه قبل از اجرای سامانه ، اخذ اطلاعات جهت شناسایی و بررسی کالا تا ده روز بعد از ورود کالا به کشور میسر نبود).
- تبادل الکترونیکی داده با حداقل ۲۲ سازمان همجوار از جمله بانک مرکزی ، وزارت صنعت ، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، وزارت دفاع، سازمان های استاندارد، بنادر و دریانوردی، نیروی انتظامی ، انرژی اتمی ، اتاق های بازرگانی و سایر سازمانهای مرتبط و نیز دریافت الکترونیک نظر آزمایشگاه های تعیین ماهیت کالا از طریق پنجره واحد با ایجاد دروازه مشترک مرزی با سایر کشورها امکان تبادل الکترونیکی اطلاعات میسر گردیده که این امر ضمن تسهیل در ترخیص کالا موجب حصول اطمینان از صحت اطلاعات و جلوگیری از هرگونه جعل و تخلف می گردد.
- راه اندازی برنامه های TIREPD وE-TIR (کارنه تیر الکترونیکی) متعاقب امضا تفاهم‌نامه سه جانبه فیمابین اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران- اتحادیه بین‌المللی حمل و نقل جاده‌ای (IRU) و گمرک جمهوری اسلامی ایران و بهره‌گیری از گردش اطلاعات مرتبط قابل دسترس، گام مهمی در ایجاد بستر امن ترانزیت کالا و گسترش تجارت خارجی کشور برداشته است. راه اندازی پروژه E-TIR با هدف تبادل الکترونیکی برخط اطلاعات اظهارنامه های کارنه تیر فی مابین گمرک ایران و گمرک ترکیه و حذف کاغذ و تسریع در فرآیند برای نخستین بار در دنیا با موفقیت صورت پذیرفت.
- تجهیز گمرکات مهم و مرزی کشور به دستگاه‌های پیشرفته کنترلی از جمله دستگاه ایکس ری ، پلمب الکترونیک ، دستگاه ردیاب ماهواره ای (GPS)و...طراحی و پیاده‌سازی پنجره واحد تجارت فرامرزی؛ با هدف افزایش هماهنگی بین دستگاه‌های ذی‌ربط و کاهش هزینه‌ها و زمان لازم برای انجام این هماهنگی‌ها.
- شناسایی کالاهای تقلبی از برند های اصلی و جلوگیری از عرضه و و ترخیص این کالاها در گمرکات کشور با بکارگیری سامانه IPM که توسط سازمان جهانی گمرک و با مشارکت شرکت‌های تولیدی در سراسر جهان طراحی شده است.
- ارتقاء کمی و کیفی مبارزه با پولشویی به عنوان اقدام اساسی در ایجاد اختلال در فرایند گردش مالی قاچاق کالا چه از مبادی رسمی و چه از مبادی غیررسمی؛ با هدف افزایش هزینه‌های تجارت خارجی غیرقانونی که منجر به ارسال ۲۷۰۰ پرونده های مظنون به پولشویی و خروج ارز به مراجع قانونی گردیده است. ( این امر موجب گردیده که از خروج ارزی که تخصیصی و عدم ورود کالا به کشور جلوگیری نموده است). لازم بذکراست که در گذشته با توجه به عدم وجود سامانه و ارتباط گمرک با بانک مرکزی امکان تخصیص و پرداخت ارز جهت واردات و عدم ورود کالای مربوطه به وفور متصور بوده است.
- ارائه آمار روزانه تجارت خارجی کشور در راستای اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات گمرک جمهوری اسلامی ایران به جهت ایجاد شفافیت اطلاعات حوزه تجارت فرامرزی و نیز جلوگیری ازارتباط فیزیکی تجار و حق العمکاران با کارشناسان گمرکی که این امر موجب بهبود سلامت محیط کاری شده است.
به گفته رئیس‌کل گمرک ایران، «این اقدامات باعث شده که وضعیت فعلی گمرک قابل مقایسه با وضعیت گذشته نباشد. امروز فرایندهای گمرکی، بطور کامل الکترونیک شده و این اقدام به شدت، سرعت و دقت انجام تشریفات گمرکی را افزایش داده است. با پیاده‌سازی این سامانه، هم فرایند انجام تشریفات گمرکی به طور قابل توجهی سریع‌تر شده و هم با ارتقاء امکان نظارت بر این فرایند دستاوردهای مهمی در مبارزه با قاچاق کالا و تخلفات گمرکی و ارتقاء سلامت اداری و مبارزه با فساد و نیز افزایش درآمدهای گمرکی دولت داشته‌ایم.»

وی اشاره کرده است که این اقدامات منجر به تحول اساسی در حوزه تسهیل تجارت خارجی و ارتقاء نظارت بر فرایند آن شده و نتایج مهمی در کاهش زمان انجام تشریفات گمرکی، افزایش کشفیات قاچاق و در عین حال افزایش درآمدهای گمرکی به دست آمده است.
مهم‌ترین دستاوردهای گمرک در دولت یازدهم
کرباسیان همچنین به سایر دستاوردهای گمرک نیز شامل موارد زیر به اختصار اشاره کرده است:
«- کاهش زمان ترخیص واردات از ۲۶ روز به چهار روز
- کاهش زمان ترخیص صادرات از هفت روز به یک روز
- صرفه‌جویی تقریباً معادل ۳۳ هزار میلیارد تومان در سال در چرخه تجارت کشور با اجرای سامانه جامع گمرکی و کاهش زمان ترخیص کالا با تسریع در فرآیند ترخیص کالا (براساس اعلام بانک جهانی به ازای هر روز تأخیر در واردات و صادرات کالا، هزینه‌ای معادل یک درصد ارزش کالا به واردکننده و صادرکننده تحمیل می‌شود. از این رو این هزینه را در ارزش فروش کالای خود منظور کرده و می‌توان انتظار داشت به ازای هر روز تأخیر در ترخیص کالا م

منبع: اتاق خبر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۲۰۵۸۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«مشاغل خاص» زیر تیغ عدالت مالیاتی

تمرکز بر دریافت مالیات عادلانه مشاغل خاص با درآمد‌های کلان باید در اولویت نظام مالیاتی قرار گیرد، چراکه این مشاغل اغلب تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد و تولید ناخالص داخلی کشور دارند، اما سهم مالیاتی آن‌ها با سطح درآمد و درآمد آن‌ها مطابقت ندارد. - اخبار رسانه ها -

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، تمرکز بر دریافت مالیات عادلانه مشاغل خاص با درآمد‌های کلان باید در اولویت نظام مالیاتی قرار گیرد، چراکه این مشاغل اغلب تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد و تولید ناخالص داخلی کشور دارند، اما سهم مالیاتی آن‌ها با سطح درآمد و درآمد آن‌ها مطابقت ندارد. با هدف قراردادن بخش‌هایی با پرداخت‌های مالیاتی پایین نسبت به اندازه اقتصادی‌شان دولت می‌تواند تضمین کند که همه کسب‌وکار‌ها سهم عادلانه خود را در حمایت از خدمات عمومی، توسعه زیرساخت‌ها و برنامه‌های رفاه اجتماعی سهیم می‌کنند. اولویت دادن به دریافت مالیات از مشاغل خاص با درآمد‌های کلان برای تحقق نظام مالیاتی عدالت محور، کاهش فرار مالیاتی بخش‌اصناف و همچنین تحقق رفع تبعیض در نظام مالیاتی بسیار مهم و ضروری است. شاخص نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی بخش مشاغل بسیار پایین است و بخش عمده مشاغلی که مالیات خود را به درستی پرداخت نمی‌کنند، بخش مشاغل خاص با درآمد‌های کلان هستند. از طرفی دریافت مالیات از مشاغل خاص با درآمد‌های کلان مبتنی بر بحث رفع تبعیض و تحقق عدالت مالیاتی است، زیرا کارمندان و کارگران با سرانه مالیاتی 11 میلیون تومانی، بسیار بیشتر از مشاغل خاص با درآمد‌های کلان مثل بنگاه املاکی، طلافروشان یا آرایشگاه‌های زنانه مالیات پرداخت کردند و دریافت مالیات کمتر از این مشاغل خاص با درآمد‌های چند ده برابر بیشتر از کارگران، تبعیض بزرگی است. 

تمرکز بر مشاغل خاص با درآمد‌های کلان، یک رویکرد راهبردی برای افزایش انطباق مالیاتی و ارتقای شفافیت اقتصادی است. با بررسی دقیق بخش‌هایی که باوجود فعالیت‌های اقتصادی قابل توجهی که دارند، حداقل به درآمد‌های مالیاتی کمک می‌کنند، دولت می‌تواند فرهنگ پاسخگویی و یکپارچگی را در جامعه تجاری پرورش دهد. این تلاش هدفمند می‌تواند به کاهش اختلافات در سطوح پرداخت مالیات کمک و اطمینان حاصل کند که همه مشاغل به مقررات و تعهدات مالیاتی مشابهی پایبند هستند. 

علاوه بر این با پرداختن به تفاوت‌های مالیات اعطایی بین مشاغل پردرآمد و کارگران متوسط، سیستم مالیاتی می‌تواند در جهت رفع تبعیض و ترویج عدالت مالیاتی کار کند. ایجاد زمینه بازی مساوی که در آن همه مالیات دهندگان، صرف نظر از نوع شغل مبتنی بر سطح درآمد اکتسابی به پرداخت مالیات بپردازند، بسیار ضروری است. با تمرکز بر مالیات بر مشاغل خاص با درآمد‌های کلان، دولت می‌تواند نابرابری را کاهش دهد، عدالت را ترویج و یک سیستم مالیاتی متعادل‌تر و عادلانه ایجاد کند. 

به باور کارشنان، تجربه دولت در هدف قراردادن مشاغل خاص با درآمد‌های کلان و دریافت مالیات‌های قابل توجه از آن‌ها در سال 1402 و طبق آمار و ارقام مالیاتی بسیار درست بوده است و یک سابقه ارزشمند برای تصمیم گیری‌های سیاست‌های مالیاتی آینده است. با استفاده از داده‌های مالیاتی و تجزیه و تحلیل آن‌ها در سال گذشته نشان داده شد که بیش از 50 درصد مالیات بخش مشاغل از یک درصد مؤدیان فعال در بخش مشاغل و اصناف دریافت شده است. این تأکید بر مالیات واقعی مشاغل خاص با درآمد‌های کلان برای ارتقای عدالت اجتماعی و اقتصادی بسیار مهم است و تضمین می‌کند که همه مشاغل سهم عادلانه خود را برای حمایت از خدمات عمومی و طرح‌های توسعه ملی سهیم می‌کنند. 

حذف شکاف مالیاتی بخش مشاغل  با تمرکز بر دریافت مالیات از مشاغل خاص 

محمد حبیبی کارشناس اقتصادی در رابطه با اهمیت تمرکز بر دریافت مالیات از مشاغل خاص و اصناف با درآمد‌های کلان به «جوان» می‌گوید: یکی از بخش‌هایی که به نسبت حجم بالایی در تولید ناخالص داخلی کشور دارد ولی مالیات کمتری نسبت به سهم خود در اقتصاد به دولت پرداخت می‌کند، بخش مشاغل و اصناف هستند. بخش مشاغل حدود 20 الی 30 درصد کل اقتصاد ایران را تشکیل می‌دهند، اما مالیات پرداخت شده در این بخش تنها 6 درصد درآمد‌های مالیاتی کشور است. 

این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به اینکه بخش اصلی در زمینه عدم تمکین مالیاتی و وقوع برخی فرار‌های مالیاتی در بخش مشاغل خاص با درآمد‌های کلان است، می‌افزاید: بخش اصلی فراری از پرداخت مالیات، برخی مشاغل خاص با درآمد‌های کلان هستند و از همین رو تمرکز بر مشاغل خاص جهت پرداخت مالیات واقعی خود باید صورت بپذیرد. این رویکرد باید بر مشاغل خاص با درآمد‌های کلان باشد. به مانند تجربه دو سال گذشته در دولت سیزدهم که مالیات از بخش‌های بزرگ و با درآمد‌های کلان دریافت شده است. طبق داده‌های مالیاتی سال 1402، تنها یک درصد از کل مؤدیان در بخش مشاغل، معادل 50 درصد کل مالیات بخش مشاغل را پرداخت کرده‌اند که به معنای تمرکز صحیح دولت سیزدهم بر دریافت مالیات از مشاغل خاص است.

وی با اشاره به اینکه تمرکز بر دریافت مالیات از مشاغل خاص موجب تحقق عدالت مالیاتی در بخش مشاغل خواهد شد، می‌گوید: تمرکز بر مالیات بر برخی مشاغل نیز می‌تواند به کاهش نابرابری درآمد در اقتصاد کمک کند. کسب‌وکار‌هایی با درآمد‌های کلان توانایی پنهان کردن سود و فرار مالیاتی را دارند که در نهایت منجر به تمرکز ثروت در دست افراد معدودی می‌شود. با حصول اطمینان از اینکه این مشاغل سهم منصفانه مالیات خود را پرداخت می‌کنند، دولت می‌تواند ثروت را به طور عادلانه‌تری توزیع و جامعه عادلانه‌تری ایجاد کند. علاوه بر این، اولویت‌بندی مالیات از برخی مشاغل می‌تواند به درآمدزایی بیشتر برای دولت کمک کند. همانطور که قبلاً ذکر شد، مشاغل با درآمد‌های کلان اغلب از پرداخت مالیات فرار می‌کنند و در نتیجه باعث از دست رفتن درآمد قابل‌توجهی برای دولت می‌شود. با تمرکز بر دریافت مالیات از این مشاغل خاص و اطمینان از پرداخت مالیات آنها، دولت می‌تواند درآمد مالیاتی خود را افزایش دهد و از این پول برای تأمین مالی خدمات عمومی مانند آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، زیرساخت‌ها و برنامه‌های رفاه اجتماعی استفاده کند. 

وی ادامه می‌دهد: علاوه بر این، مالیات بر برخی مشاغل نیز می‌تواند به ارتقای رشد و توسعه اقتصادی کمک کند. با حصول اطمینان از پرداخت سهم منصفانه از مالیات، دولت می‌تواند زمین بازی برابر همه مشاغل ایجاد کند و از فرار مالیاتی که رقابت را در بازار مخدوش می‌کند، جلوگیری کند که این امر می‌تواند کارآفرینی، نوآوری و سرمایه‌گذاری در اقتصاد را تشویق و منجر به رشد و توسعه اقتصادی بالاتر شود. بنابراین، عادلانه است که مشاغل سهم منصفانه خود را به جامعه‌ای که از عملیات آن‌ها پشتیبانی می‌کند، سهیم شوند. 

حبیبی در پایان خاطرنشان می‌کند: اولویت‌بندی مالیات از برخی مشاغل برای ایجاد یک سیستم مالیاتی عادلانه، کاهش نابرابری درآمد، ایجاد درآمد بیشتر برای دولت، ارتقای رشد و توسعه اقتصادی و تضمین عدالت مالیاتی ضروری است. برای دولت ضروری است که با فرار مالیاتی مقابله و اطمینان حاصل کند که همه مشاغل به ویژه آن‌هایی که درآمد بالایی دارند، سهم عادلانه مالیات خود را بپردازند. تنها با انجام این کار می‌توانیم جامعه‌ای عادلانه‌تر و مرفه‌تر برای همه بسازیم. 

دریافت مالیات حقه و واقعی از مشاغل خاص پردرآمد و دانه‌درشت‌ها 

امیرحسین اقبالی کارشناس اقتصاد کلان در مورد اهمیت تمرکز بر مالیات‌ستانی از مشاغل خاص به «جوان» می‌گوید: تمرکز صحیح سازمان امور مالیاتی در دولت سیزدهم بر مشاغل خاص، گامی تعیین‌کننده در جهت افزایش انطباق مالیاتی، کاهش فرار مالیاتی و ارتقای انصاف و عدالت در نظام مالیاتی بوده است. دولت با هدف قراردادن بخش‌هایی با سطوح بالای درآمدی و در عین حال مالیات پرداختی بسیار ناچیز نظیر بخش مشاغل خاص با درآمد‌های کلان، به دنبال تحقق نظام مالیاتی عدالت‌محور و در عین حال کاهش شکاف مالیاتی بین درآمد واقعی و نظام مالیاتی کشور است. این رویکرد با تکیه بر پیاده‌سازی سیستم مالیاتی هوشمند مبتنی بر جمع‌آوری داده‌های مختلف و سیستم اطلاعاتی قوی توانسته است که نقشی محوری در شناسایی شیوه‌های فرار مالیاتی، ساده‌سازی فرآیند‌های مالیاتی و اطمینان از پرداخت سهم منصفانه مالیات‌ها از سوی بخش مشاغل به خصوص مشاغل خاص با درآمد‌های کلان ایفا کند که مسیر سه سال گذشته به خوبی این موضوع را نشان داده است. 

وی ادامه می‌دهد: بخش اصناف که بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی ایران را تشکیل می‌دهد، در طول سال‌های گذشته همواره نسبت به اندازه اقتصادی واقعی خود در مقایسه با مالیات پرداختی، از سهم مالیاتی نامتناسب و پایینی برخوردار بوده است. نگاهی به مالیات پرداختی مشاغل خاصی نظیر بنگاه‌های املاکی، طلافروشان و رستوران‌داران بیانگر این است که این مشاغل بسیار پایین‌تر از یک کارگر فعال در بخش خصوصی مالیات پرداخت کردند و این مسئله ناعدالتی در نظام مالیاتی را تشدید کرده است. به این صورت که باوجود درآمد قابل توجهی که این مشاغل خاص دارند، توانسته‌اند از پرداخت کامل و واقعی مالیات خود اجتناب کنند. 

اقبالی تصریح می‌کند: در پاسخ به این چالش‌ها، دولت سیزدهم با تمرکز بر شفافیت ایجاد شده در مسیر تراکنش‌های بانکی با ساماندهی دستگاه‌های پوز و همچنین جمع‌آوری داده ذیل سیستم مالیات ستانی هوشمند را در اولویت قرار داد که خروجی آن افزایش تمرکز بر دریافت مالیات از مشاغل خاص بوده است. این رویکرد دولت را قادر ساخت تا قابلیت‌های اجرایی خود در زمینه دریافت مالیاتی را افزایش دهد و پیشرفت چشمگیری در کاهش شکاف مالیاتی در برخی مشاغل خاص داشته باشد. 

وی می‌افزاید: در حالی که هنوز جای پیشرفت و کاهش شکاف مالیاتی در بخش اصناف و مشاغل خاص با درآمد‌های کلان وجود دارد، به ویژه در حصول اطمینان از اینکه همه مشاغل سهم عادلانه خود را از مالیات پرداخت می‌کنند، تلاش‌های دولت در این زمینه بسیار مناسب بوده است و باید امسال نیز تداوم یابد. دولت با تمرکز بر جمع‌آوری مالیات از مشاغل خاص و کاهش بار مالیاتی بر مردم عادی موفق شده نرخ تمکین مالیاتی را بهبود بخشد و بدون ایجاد بار بی‌رویه برای مشاغل خرد مردمی، شکاف مالیاتی را کاهش دهد. 

اقبالی در پایان تأکید می‌کند: یکی از دستاورد‌های کلیدی دولت سیزدهم دریافت مالیات حقه و واقعی از مشاغل خاص پردرآمد و دانه‌درشت‌ها بوده است، به طوری که اکنون بیش از 50 درصد مشاغل کوچک مالیات خود را پرداخت می‌کنند و بخش قابل توجهی از کل درآمد‌های مالیاتی تنها از یک درصد مالیات‌دهندگان تأمین می‌شود. در بخش‌های تخصصی این رویکرد هدفمند برای جمع‌آوری مالیات نه تنها تولید درآمد را تسهیل کرده است، بلکه عدالت مالیاتی، پاسخگویی و شفافیت را در جامعه تجاری ارتقا داده است. دولت با مسئول دانستن مشاغل پردرآمد در قبال تعهدات مالیاتی خود، گام مهمی در جهت ایجاد یک سیستم مالیاتی عادلانه‌تر و کارآمدتر برداشته است. از همین‌رو ضروری است سازمان امور مالیاتی به تمرکز خود بر مشاغل خاص و مشاغل پردرآمد ادامه دهد تا اطمینان حاصل شود که همه بخش‌های اقتصاد سهم عادلانه خود را در درآمد‌های دولت دارند.

منبع: جوان

انتهای پیام/